Boodschappen doen in de supermarkt wordt steeds minder aangenaam door de stijgende prijzen, grotendeels veroorzaakt door klimaatverandering. Wetenschappers voorspellen dat wereldwijde oogsten in de toekomst met wel 20 procent kunnen dalen, wat resulteert in hogere prijzen voor de consument.

Invloed van Klimaatverandering op Voedselprijzen

Voedselprijzen fluctueren altijd door factoren zoals droogte, overstromingen en plagen. Terwijl overvloedige oogsten voorheen de prijzen konden drukken, zullen deze steeds zeldzamer worden door de toenemende impact van klimaatverandering. Boeren wereldwijd staan voor steeds grotere uitdagingen zoals extreme hitte, overstromingen en langdurige droogte.

Specifieke Voorbeelden: Olijfolie en Basmatirijst

De prijs van een liter olijfolie is het afgelopen jaar sterk gestegen door aanhoudende droogte en hoge temperaturen in Zuid-Europa, wat de groei van olijven ernstig belemmert. Dit is geen eenmalige gebeurtenis; klimaatverandering zal leiden tot nog meer droogte en hitte in het zuiden van Europa, wat resulteert in blijvend lagere opbrengsten voor olijfolieboeren.

In Pakistan mislukten de oogsten door enorme overstromingen, en India verbood de export van basmatirijst vanwege tegenvallende oogsten om voldoende rijst voor de eigen bevolking te behouden. Ook de koffieoogst in Vietnam, cacao in Ghana en sinaasappels in Brazilië lijden onder extreem weer, wat zorgt voor tegenvallende oogsten.

Toekomstvoorspellingen

Wetenschappers waarschuwen voor steeds meer weersextremen die de oogsten bedreigen. Belangrijke voedselgewassen zoals rijst, sojabonen, tarwe en maïs zullen de gevolgen van de opwarming van de aarde voelen. Tegen het einde van deze eeuw kunnen oogsten tot wel 20 procent lager uitvallen.

Stijgende Vraag en Prijzen

Met de groeiende wereldbevolking en toenemende welvaart stijgt de vraag naar voedsel, wat leidt tot hogere prijzen. Hogere prijzen voor soja leiden bijvoorbeeld tot hogere prijzen voor veevoer, en dus hogere vleesprijzen. In het Verenigd Koninkrijk bleek in 2023 een derde van de stijging van voedselprijzen te wijten aan klimaatverandering.

Verwachte Invloed op Inflatie

Onderzoekers van de Europese Centrale Bank (ECB) onderzochten de invloed van klimaatverandering op voedselprijzen in 121 landen wereldwijd. In 2035 kan de hogere voedselprijs tot wel 1,18 procent hogere inflatie per jaar veroorzaken. Voedselinflatie kan zelfs oplopen tot 3,2 procent, wat het gevoel van inflatie bij consumenten versterkt.

Ongelijke Gevolgen van Hogere Voedselprijzen

In rijke landen zoals Nederland kunnen consumenten hogere prijzen betalen en kan het land voedseltekorten op de wereldmarkt aanvullen. Echter, in landen met lage inkomens betalen mensen de hoogste prijs. Jacqueline Persson, klimaatlobbyist bij Oxfam Novib, benadrukt dat rijke landen die de meeste CO2 uitstoten, het minst geraakt worden door klimaatverandering. Lage-inkomenslanden rond de evenaar hebben geen financiële reserves om hun burgers te compenseren voor de gevolgen van klimaatverandering.

Uitdagingen voor Lage-Inkomenslanden

In Afrika, Zuidoost-Azië en Midden-Amerika zijn veel mensen afhankelijk van zelfvoorzienende landbouw. Mislukte oogsten hebben grote gevolgen voor kleine boeren die geen reserves hebben. Stedelingen met lage inkomens besteden tot wel 75 procent van hun inkomen aan voedsel, wat door hogere prijzen onbetaalbaar wordt.

Effecten van CO2-reductiemaatregelen

Maatregelen om de uitstoot van CO2 te verminderen hebben ook negatieve effecten op lage-inkomenslanden. Het verbouwen van gewassen voor biobrandstoffen verdringt de teelt van voedselgewassen. Als voedsel zou worden verbouwd in plaats van biobrandstoffen, zou dit voldoende zijn om 1,6 miljard mensen te voeden.

Initiatieven voor Duurzaam Voedsel

Oxfam Novib heeft een groot project opgezet waarbij boeren samenwerken om gewassen te kweken die beter bestand zijn tegen klimaatverandering, zodat ze toch voedsel kunnen blijven produceren. Het veranderende klimaat biedt ook kansen, zoals wijnbouw in nu nog te koude streken. Misschien kan Nederlandse prosecco straks de wereld veroveren.

Ondanks de uitdagingen toont Emily’s verhaal aan dat creativiteit en zelfvertrouwen soms de sleutels kunnen zijn tot het overwinnen van de moeilijkste obstakels.

Bron: AD